Het Vino Cotto festival in Loro Piceno
Wie Loro Piceno zegt, zegt Vino Cotto! Sinds jaar en dag wordt in Loro Piceno, een klein stadje in de Marche, uitgeroepen tot een van de ‘borghi più belli d’Italia’, de wijnoogst gevierd met een festijn dat vier volle dagen duurt; het VINO COTTO festival.
Elk jaar, in de tweede helft van augustus vindt dit culinaire festival plaats in het oude centrum van het historische Loro Piceno. Hoewel een culinair feest waarbij de VINO COTTO centraal staat, worden er tijdens het festijn ook allerlei concerten, theatervoorstellingen en andere happenings georganiseerd zodat elke dag weer een bezoek waard is. Wat te denken van een rondleiding door de keukens van het middeleeuwse kasteel Brunforte waarbij er ook middeleeuwse hapjes worden geserveerd? Of het indrukwekkende vuurwerk dat traditiegetrouw elke avond wordt afgestoken om daarmee de dagt met een knal uitgeleide te doen.
Maar wat is Vino Cotto eigenlijk? Hoewel niet alleen in de Marche verkrijgbaar, komt de beste Vino Cotto – letterlijk vertaald – gekookte wijn- uit het zuiden van de Marche en Noordelijk Abruzzo en meer precies uit de streek rond Ascoli Piceno. Dwalend door de steegjes en over de karkteristieke pleintjes van de oude borgo Loro Piceno, kan je overal, in restaurantjes en aan de houten banken die op straat zijn gezet, de vino cotto proeven, begeleid door allerlei plaatselijke heerlijkheden. De beste vino cotto proef je echter in een van de vinoteche, wijnlokalen, waar de beste kwaliteit te proef en te koop is.
Hoe bereid je het? Redelijk eenvoudig: door de allereerste druivensap, van zojuist geoogste druiven, te filteren en ruim 10 uur op zacht vuur in te koken in een koperen pan en vervolgens in een houten vat te laten rijpen. Zo makkelijk? Niet helemaal, want het soort hout van het rijpingsvat, de duur van de rijping en natuurlijk de druivensoort, het moment van de pluk, de kwaliteit van de druivenoogst en de duur van de kook. Het zijn allemaal variabelen die zorgen dat de ene Vino Cotto de andere niet is en dat er een groot verschil in kwaliteit en smaak is. Daarbij wordt er in de Zuidelijke Marche op het moment dat de wijn kookt een kweepeer toegevoegd. Het eindresultaat is in ieder geval een zacht, goudgele wijn die zoetig is als een soepele desertwijn. Je drinkt hem als aperitief of desertwijn. En zoals al eeuwenlang traditie in Ascoli Piceno, tezamen met een geurig anijskoekje. Ook kan wijn in een meer stroperige vorm als basis voor pastasauzen dienen of verder ingedikt worden tot koeken zoals ook wel op Sicilië gebruikelijk is.
Waar dient de VINO COTTO voor? Niet alleen is de vino cotto erg lekker, maar al van oudsher wordte de wijn ook gedronken als medicijn tegen verkoudheden en bronchitis-achtige aandoeningen. Daarnaast geloofde men vroeger zelfs dat het insmeren van kinderbeentjes met vino cotto goed was tegen scheefgroeien en gewrichtspijnen. Hoe het ook zij, de drank is weldadig en wordt al ruim 2500 jaar gedronken in deze streek. Want de oorsprong van de drank wodrt toegeschreven aan het volk van de Piceno, de oorspronkelijke inwoners die hier al woonden voor de komst van de Romeinen en die dus de traditie van het wijnkoken al kenden. Ware zij daarmee ook de eersten? Waarschijnnlijk niet. Nog oudere bronnen over dergelijke wijnkokerij komen uit het oude Griekenland waar recepturene al van ver daarvoor stammen … een traditie met een internationaal tintje dus en vooral een zeer smakelijke!
