De Krijger van Capestrano
Chieti en het symbool van de Abruzzo
Bij Toeval.
Het was op een mooie septemberdag in het jaar 1934 toen Michele Castagna, eigenaar van een kleine wijngaard aan de oevers van de rivier de Tirino, vlakbij het stadje Capestrano in de Abruzzo, zijn spa de grond in dreef. Wat begon als een routineklus, het steenvrij maken van zijn land, veranderde in een opwindende ontdekking toen hij grote brokstukken tegenkwam. Brokken die fragmenten van beelden leken te zijn. Dadelijk werd de stadsarcheoloog van Chieti, Giuseppe Moretti, erbij gehaald die Michele’s land systematisch begon af te graven. Wat er toen boven werd gehaald, vervult de nazaten van Michele nog altijd met gepaste trots: de krijger van Capestrano. Een meer dan levensgroot beeld met een uitzonderlijk detail: een enorm grote hoed als een ronde molensteen.
Het Symbool.
Intussen, ettelijke opgravingen verder, blijkt het land een oud grafveld te zijn geweest waar ruim 20 graven in een halve cirkel rond de tombe met de krijger lagen. Graven uit een cultuur ouder dan de Romeinen, die als de Villanova-cultuur wordt aanduid. En hoewel er sindsdien vele andere beeldfragmenten en voorwerpen toegevoegd zijn aan die allereerste vondst van Michele Castagna, is de krijger eigenlijk altijd de meest indrukwekkend vondst gebleven. Intussen uitgegroeid tot hét symbool van de regio Abruzzo.
Tekst.
Een mysterieuze, machtige figuur is de krijger van Capestrano. Met zijn armen gekruisd voor zijn borst, de nauwkeurig uitgewerkte wapens en de op een harnas lijkende details. Een hele interessante ook, want op de zijkant van een van de twee verticalen die de figuur als het ware inkaderen, is een inscriptie te vinden. Een zeer zeldzame tekstvondst waar te lezen staat: „ma kuprí koram opsút ani(ni)s rakinel?is? pomp?(une)í’.
Een raadselachtige tekst waar geleerden ofwel de maker van het beeld, ene Aninis, in lezen en de geportretteerde Pompuledio. Of er juist de opdrachtgever Aninis in zien die een zeker Pomp liet maken. Hoe het ook zij, het beeld is opvallend eigen van stijl en nauwelijks te linken aan bijvoorbeeld de invloedrijke cultuur van de Griekse kolonisten in Zuid Italië.
Intussen heeft het beeld sinds 2011, een geheel nieuwe omgeving gekregen in Villa Frigerj, het nationaal archeologisch museum van de Abruzzo. Een theatraal opgevatte opstelling die door de hedendaagse kunstenaar Mimmo Paladino is ontworpen. Theatraal in de onverwachte presentatie van het beeld, de uitgekiende belichting en de half ronde ruimte die zich in maatvoering precies verhoud tot de omvang van de hoed van het beeld. De wanden van deze halve ronding blijken bij nadere beschouwing met ingekraste lijnen zijn versierd. Hierogliefen die een antwoord op het lijnenspel van het beeld zelf lijken te zijn. Door de vorm en decoratie van de ruimte gaat Mimmo Paladino hier een directe dialoog aan met het ruim 2800 jaar oude beeld. Een geslaagde combinatie tussen hedendaagse en eeuwenoude kunst.
Met deze bijzondere opstelling heeft de Krijger van Capestrano een prachtige presentatie gekregen. Onbeantwoord blijven nog altijd de vragen wie het precies is en wat de functie van het beeld eigenlijk was.
