Villa Arianna en Villa San Marco, Romeinse allure aan de Golf van Napels
Ben jij ook zo gefascineerd door de Romeinse opgravingen rond de Golf van Napels. Zoals die van Pompei en Herculaneum. Maar heb je die dus al gezien? Dan is een bezoek aan twee villa’s, Villa Arianna en Villa San Marco een goede tip. Twee villa’s die elk zo groot zijn dat het moeilijk is om je voor te stellen hoe luxueus het leven hier geweest moet zijn.
De twee villa’s liggen even buiten Castellamare di Stabiae, een van de steden die aan de voet van de Vesuvius, ligt. Nu een enorm conglommeraat, was Castellamare di Stabiae in Romeinse tijd eigenlijk meer een dorpje, of nog preciezer, een aantal villa’s die hier langs de kust, met uitzicht op de Golf, door welgestelde Romeinen waren gebouwd als zomerresidentie. Zeer grote en luxe uitgevoerde villa’s die omringd werden door uitgestrekte landerijen. Land waar geboerd werd voor de eigenaar die zelf meestal uit Rome afkomstig was en daar een hoge politieke functie bekleedde. Hoewel de villa’s er strikt genomen ter ontspanning waren, om het jachtige leven en het politieke gekonkel van de wereldstad Rome te kunnen ontvluchten, waren de villa’s zeker ook bedoeld om de status van de eigenaar te benadrukken. Ook hier ging het politieke leven door, maar dan op een laag pitje en omgeven door de geneugten van het goede leven.
Villa Arianna, zo genoegd naar een beschildering in een van de grote zalen, die aan een zuilengalerij is gelegen met uitzicht op zee, is een groot complex. Ooit liep er vanuit de villa een smalle tunnel naar beneden, overgaan in een pad dat aan zee eindigde. De villa telt ook een opmerkelijk badgedeelte met een halfronde kamer, een stoombad of misschien de toegang tot het dompelbad ernaast? Verder zijn er interessante restanten van beschilderingen die ramen in een binnenhof suggereren, compleet met tralies. En als een van de laatste kamers, een geheel beschilderde ruimte die zo goed als helemaal in tact is.
Ook Villa Arianna en Villa San Marco zijn een goed voorbeeld van dergelijke ‘Otium’ of Villegiatura’ villa’s. Gelegen het uitzicht op zee, zijn het enorme constructies waar nog niet eens de volledige villa’s zijn bloot gelegd. Net als de vlakbij gelegen steden Pompei en Herculaneum trof ook Stabiae hetzelfde lot: door de uitbarsting van de vulkaan de Vesuvius verdwenen de villa’s onder dikke lagen as en lava om in de loop der eeuwen geheel overgroeid te raken. Pas in de 18de eeuw werden de villa’s gevonden. Vreemd genoeg werden de overblijfselen van de villa’s nauwgezet beschreven en kostbare voorwerpen en fresco’s verwijderd en overgebracht naar de archeologische collectie van de koning. Om daarna weer afgedekt te worden en daarmee weer voor een tweede keer min of meer vergeten.
Pas in de 21ste eeuw is men weer begonnen de villa’s uit te graven, een proces dat waarschijnlijk nog vele jaren zal duren. Daarmee zijn de villa’s la ng niet zo bekend en eigenlijk heerlijk rustig wanneer je er een bezoek brengt. Immers, om er te komen heb je een auto nodig, anders dan Pompei en Herculaneum. De twee villa’s liggen trouwens ongeveer 1.5 km uit elkaar.
Villa San Marco is als villa completer dan Arianna en heeft al bij binnenkomst een fraai impluvium met een gereconstrueerd open dak en een stel waterafvoer van terracotta die in uitstekende staat verkeren. Een ander opmerkelijk aspect van de villa is het atrium, een enorme binnentuin, oorspronkelijk met een langgerekte vijver als afscheiding. De ommegang was geheel beschilderd en liet ondermeer allerlei geschilder villa’s uit de omgeving zien. Elk compartiment van de ommegang heeft bovendien een andere mozaïekvloer, een soort mat, naar de tuin toe.